Robert E. Weir: The Marx Brothers and America (2022)

Ei heilt grei bok, med mykje gamalt (for nokre av oss), men òg mykje nytt. Weir er pensjonert historieprofessor, og det er vel der han fører inn noko nytt: Han ser seg gjennom dei 13 Marx-filmane, og prøver å forklara og forstå dei ut frå tida dei kom ut. 

Det vil seia at han forklarar vitsar som i dag kan vera aldeles uforståelege, av di dei var kommentarar til samtidige hendingar eller til samtidige filmar. Han gjev oss òg innsiktsfulle forklaringar på kvifor Cocoanuts (1929) handlar om eigedomshandel i Florida, osb. Han viser til scener og vitsar som i dag aldri ville vore laga, og forklarar at grunnen til at dei fekk passera var at det var ei anna tid. Her handlar det dels om korleis svarte og indianarar vert omtala og vitsa med, dels om kva slags kvinnesyn dei la fram, og dels om andre ting. 

Så flettar han òg inn litt biografi, og han fortel om sjølve produksjonen av filmane. I dei delane er det lite nytt (for nokre av oss), men han viser ofte til ei bok eg ikkje har lese, så det er fare for at eg må ut og handla igjen. 

Her er uventa mange feil, både reine faktafeil og namnefeil. Forfattaren Charlotte Chandler (som han ofte viser til) heiter éin stad Carolyn. Namnet Gardner er stava på to ulike måtar på tre liner. Weir hevdar at Too Many Kisses, ein film Harpo spelte i i 1925, er gått tapt, men det må då vera minst førti år sidan nokon oppdaga ein kopi. Weir reknar seg òg fram til at frå 1929 til 2009 er det nitti år. Og så vidare.

Guffen tilrår. 

Mykje meir Marx på kulturguffebloggen

Filmar
Cocoanuts (1929)
Animal Crackers (1930)
Monkey Business (1931)
Horse Feathers (1932)
Duck Soup (1933)
A Night at the Opera (1935)
A Day at the Races (1937)
Room Service (1938)
At the Circus (1939)
The Big Store (1941)
The Incredible Jewel Robbery (1959)
The Unknown Marx Brothers (1993) 

Bøker
Kyle Crichton: The Marx Brothers (1950)
Arthur Marx: Life With Groucho (1954)
Harpo Marx/Richard Barber: Harpo Speaks! (1961)
Arthur Marx: Son of Groucho (1972)
Joe Adamson: Groucho, Harpo, Chico and sometimes Zeppo (1973)

Groucho Marx og Richard J. Anobile: The Marx. Bros Scrapbook (1973)
Sidney Sheldon: A Stranger in the Mirror (1976)

Groucho Marx og Hector Acre: The Groucho Phile (1976)

Hector Arce: Groucho (1979)
Maxine Marx: Growing Up with Chico (1980)
Wes D. Gehring: The Marx Brothers. A Bio-Bibliography (1987)
Arthur Marx: My Life With Groucho (1988)
Michael Barson: Flywheel, Shyster and Flywheel (1988)
Miriam Marx Allen (red.): Love, Groucho (1992)

Steve Stoliar: Raised Eyebrows (1996) 

Robert Dwan: As Long as they're laughing (2000)

Arthur Marx: Groucho. A Photographic Journey (2001)
Simon Louvish: Monkey Business (2003)
Paul Duncan (red.): Marx Bros (2007)

Bill Marx: Son of Harpo Speaks! (2007) 
Andrew T. Smith: Marx and Re-Marx (2009)

Martin A. Gardner: The Marx Brothers as Social Critics (2009)
Roy Blount jr.: Hail, Hail, Euphoria! (2010)
Wayne Koestenbaum: The Anatomy of Harpo Marx (2012) 

Devon Alexander: The Quotable Groucho Marx (2014) 
Lee Siegel: Groucho Marx. The Comedy of Existence (2015)
Matthew Coniam: The Annotated Marx Brothers (2015)
Noah Diamond: Gimme a Thrill (2016)
Matthew Coniam: That's me, Groucho! (2016)
Robert S. Bader: Four of the Three Musketeers (2016)
Kevin Scott Collier: The Marx Brothers. Love Happy Confidential (2017)
Matthew Hahn: The Animated Marx Brothers (2018)
Frank, Heidecker og Pertega: Giraffes on Horseback Salad (2019)
Susan Fleming Marx: Speaking of Harpo (2022)