Robert S. Bader: Zeppo. The Reluctant Marx Brother (2024)

Det finst svært mange samlebiografiar om Marx Brothers. Det finst mange biografiar om Groucho. Det finst ein sjølvbiografi om Harpo. Det finst ei bok om Chico, skriven av dottera. Dette er den fyrste som konsentrerer seg om Zeppo, og det er ikkje så rart: Han vert ofte omtala som malplassert og som det fjerde hjulet på trehjulsykkelen. Undertittelen på denne boka kallar han motvillig.

Så det er ikkje så rart at ingen har skrive om han, men på den andre sida er det òg rart. Han levde eit innhaldsrikt liv, med mange uventa vendingar. Han var fødd i 1901, og brørne forsvann inn i vaudeville nokre år seinare. Dei flytta til Chicago, der Zeppo kom inn i kriminelle miljø. Han vart kasta inn i The Four Marx Brothers då Gummo måtte i militæret i 1917, og dette redda truleg livet hans: Fleire av dei han kjende best vart drepne eller sat stort sett i fengsel.

Zeppo prøvde fleire gonger å koma seg ut av gruppa. Så lenge mora levde var det uaktuelt, og han var kontraktfesta til å vera med på fem filmar. Etter den femte slutta han. Han var aldri på like fot med dei andre - der dei tente store pengar, hadde han fast vekeløn. 

Så skapte han sitt eige, løyndomsfulle liv: Han vart agent for skodespelarar (og andre kunstnarar). Han vart oppfinnar. Han dreiv eigne firma, som på det meste hadde fleire hundre tilsette. Og han hadde høgst truleg nær kontakt med mafiaen. Han vart den rikaste av brørne, utan at dei andre visste det. Og utan at konene hans visste det. Dei visste derimot at han var lite trufast. Og dei visste at han gav ein komplett god ein i dei to adopterte sønene sine. Begge braut kontakten med faren lenge før han døydde i 1979.

Guffen tilrær.

Mykje meir Marx på kulturguffebloggen

Filmar
Cocoanuts (1929)
Animal Crackers (1930)
Monkey Business (1931)
Horse Feathers (1932)
Duck Soup (1933)
A Night at the Opera (1935)
A Day at the Races (1937)
Room Service (1938)
At the Circus (1939)
The Big Store (1941)
The Incredible Jewel Robbery (1959)
The Unknown Marx Brothers (1993) 

Bøker
Kyle Crichton: The Marx Brothers (1950)
Arthur Marx: Life With Groucho (1954)
Harpo Marx/Richard Barber: Harpo Speaks! (1961)
Arthur Marx: Son of Groucho (1972)
Joe Adamson: Groucho, Harpo, Chico and sometimes Zeppo (1973)

Groucho Marx og Richard J. Anobile: The Marx. Bros Scrapbook (1973)
Sidney Sheldon: A Stranger in the Mirror (1976)

Groucho Marx og Hector Acre: The Groucho Phile (1976)

Hector Arce: Groucho (1979)
Maxine Marx: Growing Up with Chico (1980)
Wes D. Gehring: The Marx Brothers. A Bio-Bibliography (1987)

Michael Barson: Flywheel, Shyster and Flywheel (1988)
Arthur Marx: My Life With Groucho (1988)
Miriam Marx Allen (red.): Love, Groucho (1992)

Steve Stoliar: Raised Eyebrows (1996) 

Robert Dwan: As Long as they're laughing (2000)

Arthur Marx: Groucho. A Photographic Journey (2001)
Simon Louvish: Monkey Business (2003)
Paul Duncan (red.): Marx Bros (2007)

Bill Marx: Son of Harpo Speaks! (2007) 
Andrew T. Smith: Marx and Re-Marx (2009)

Martin A. Gardner: The Marx Brothers as Social Critics (2009)
Roy Blount jr.: Hail, Hail, Euphoria! (2010)
Wayne Koestenbaum: The Anatomy of Harpo Marx (2012) 

Devon Alexander: The Quotable Groucho Marx (2014) 
Lee Siegel: Groucho Marx. The Comedy of Existence (2015)
Matthew Coniam: The Annotated Marx Brothers (2015)
Noah Diamond: Gimme a Thrill (2016)
Matthew Coniam: That's me, Groucho! (2016)
Robert S. Bader: Four of the Three Musketeers (2016)
Kevin Scott Collier: The Marx Brothers. Love Happy Confidential (2017)
Matthew Hahn: The Animated Marx Brothers (2018)
Frank, Heidecker og Pertega: Giraffes on Horseback Salad (2019)
Robert E. Weir: The Marx Brothers and America (2022)
Susan Fleming Marx: Speaking of Harpo (2022)