Alan Smith: Heads Up (2018)

Det er ei stund sidan eg las sjølvbiografien til ein fotballspelar. Etter å ha lese denne kjenner eg ikkje akkurat at det hastar med å lesa fleire. Alan Smith spelte for Arsenal frå 1987 til 1995, omtrent, og var sentral i den tidlegaste delen av den nye glanstida til klubben. Han var heilt ulik andre spelarar - han kunne òg drikka ein skvett ved høve, men hadde langt meir interessante interesser. Han kunne både lesa og skriva, og var så vidt i gang med å studera moderne språk på eit universitet då han vart profesjonell fotballspelar. Han snakkar visstnok både tysk, fransk og spansk rimeleg flytande, sjølv om aldri har budd i dei landa.

Etter at han la opp har han dels arbeidd som fjernsynskommentator, dels om spaltist i Daily Telegraph. Her har han heile tida skrive spaltene sine sjølv, og det er òg uvant for fotballspelarar. Av desse grunnane - annleis, interesse for bøker, i stand til å skriva - tenkte eg at dette var bryet verdt.

Boka er ikkje utan verdi, av og til engasjerer ho stort. Men stort sett er boka slik Smith var sett på som spelar - litt for forsiktig, litt fantasilaus, og utan vilje til å ta altfor store sjansar. Han skriv greitt nok, men det er ikkje noko sprut over språket hans. Han har sikkert ein sans for humor, men det er ikkje mykje å le av - minst to gonger skriv han noko slikt som "but seriously", og det demrar for meg at avsnittet eg nett las var meint som ein vits.

Smith skåra to særs viktige mål for Arsenal - eitt på Anfield i mai 1989, og eitt i Cupvinnarcupfinala i København i 1994. Det er tydeleg at desse måla var viktige for han, og han skriv engasjert og levande om desse kampane. Det er òg positivt at han ikkje ramsar opp alt han har gjort, men konsentrerer seg om den eller dei viktigaste hendingane frå kvar sesong. Han skriv òg om korleis han vart mindre viktig etter at Arsenal kjøpte Ian Wright. Då skulle alt handla om Wright, og Smith fann ikkje si eiga rolle i laget. I ettertid såg han at han burde ha teke dette opp med Wright, og at dei saman burde funne ut korleis dei kunne gjera kvarandre betre. Han ikkje gjorde det, av di han var altfor forsiktig, og slik kjennest altså heile boka.

Guffen er lunken.

Meir fotball på kulturguffebloggen
Odd Iversen og Odd Vanebo: Fotball er mitt liv (1975)
Andreas Hompland: Sogndal e laget (1982)
Jon Haaland: Tommy (1982)
Ola Chr. Nissen: Mini (1992)
David Peace: The Damned United (2006)
Jonathan Wilson: Inverting the Pyramid (2008)
Zlatan Ibrahimovic og David Lagercrantz: Jeg er Zlatan (2011)
Simon Kuper: The Football Men (2011)
Rob Smyth og Georgina Turner: Jumpers for Goalposts (2011)
Rob Smyth, Leif Eriksen, Mike Gibbons: Danish Dynamite (2014)
Rob Smyth og Scott Murray: And Gazza Misses the Final (2014)
Martin Fletcher: 56. The Story of the Bradford Fire (2015)
Diego Maradona (2019)
Steffen (2020)
Alfred Fidjestøl: Mine kamper (2020)
Nils Henrik Smith: 11 meter (2020)
Nils Henrik Smith: Entusiasme og raseri (2021)
Fever Pitch! The Rise of the Premier League, sesong 1 (2021)
Alt for Norge (2021)
FIFA Uncovered (2022)
Fever Pitch! The Rise of the Premier League, sesong 2 (2023)

Og litt Arsenal på kulturguffebloggen
The Gooner (1987-)
Nick Hornby: Fever Pitch (1992)
Fynn og Whitcher: Arsènal (2009)
Peter Storey: True Storey (2010)
Andrew Mangan (red.): So Paddy Got Up (2011)
Philippe Auclair: Thierry Henry. Lonely at the Top (2012)
Dennis Bergkamp: Stillness and Speed (2013)
Patrick Barclay: The Life and Times of Herbert Chapman (2014)
Mangan og Allen: Together (2014)
Fynn og Whitcher: Arsène and Arsenal (2014)
Amy Lawrence: Invincible (2014)
Tony Adams: Sober (2017)
Amy Lawrence: 89 (2019)
Arsène Wenger: My life in Red and White (2020)
Arsène Wenger. Invincible (2021)