Martin Fletcher: 56. The Story of the Bradford Fire (2015)

Mai 1985. To tragediar på europeiske tribunar. I den eine (og best kjende) miste 39 personar livet på Heysel stadion, i europacupfinala mellom Juventus og Liverpool. I den andre, nokre veker tidlegare, miste 56 personar livet i ein tribunebrann i Bradford. Denne boka handlar om den brannen i Bradford. Granskingskommisjonen konkluderte fort med at dette var eit uhell. Dei meinte at noko, truleg ein tent sigarett, var kasta inn under tretribuna, der det hadde samla seg opp rusk og rask i minst sytten år. Det tok fyr, og brannen spreidde seg ekstremt raskt i det turre treverket.

Martin Fletcher var der ved eit tilfelle, og redda livet ved eit tilfelle. Han var tolv år gamal, og familien hadde nyleg flytta frå Bradford til Nottingham. Dette var siste kamp i sesongen, og Bradford hadde alt vunne fjerde divisjon. Mange i familien kom saman for å feira dette, og Martin sat saman med bror sin, far sin, onkel sin og bestefar sin. Han var den einaste av desse som overlevde. (Han vart etter kvart Nottingham Forest-supportar, og var, utruleg nok, til stades på Hillsborough-tragedien fire år seinare.)

Fletcher prøver fyrst å leggja alt bak seg, men det er for mykje som ikkje stemmer. Han tek ikkje studiane altfor alvorleg, og bruker heller tida på å lesa gamle aviser, og å undersøkja resultata til granskingskommisjonen. Han seier det så rett ut som han kan utan å seia det rett ut: Den dåverande eigaren av klubben, Stafford Heginbotham, har truleg fått nokon til å setja fyr på tribunen, for å få utbetalt forsikringspengane. Noko prov for dette fører han ikkje, men der er mange spørsmål utan svar, og Heginbotham, som var ein tidvis suksessrik forretningsmann, hadde mist minst åtte eigedomar på same måte før. I tida etter brannen verka det som om han hadde noko å skjula, og sjølve granskinga var òg så overflatisk at mange lause trådar vart verande lause.

Er eg overtydd? Nja. At granskingskommisjonen kunne vore grundigare, er sikkert. Dei kunne ha brukt meir tid og krefter på det heile. Det er òg opplagt at klubben gjorde altfor lite for å sikra tribunane i åra før brannen, men det er ikkje det same som at det er snakk om ein mordbrann.

Guffen tilrår.

Meir fotball på kulturguffebloggen
Odd Iversen og Odd Vanebo: Fotball er mitt liv (1975)
Andreas Hompland: Sogndal e laget (1982)
Jon Haaland: Tommy (1982)
Ola Chr. Nissen: Mini (1992)
David Peace: The Damned United (2006)
Jonathan Wilson: Inverting the Pyramid (2008)
Zlatan Ibrahimovic og David Lagercrantz: Jeg er Zlatan (2011)
Simon Kuper: The Football Men (2011)
Rob Smyth og Georgina Turner: Jumpers for Goalposts (2011)
Rob Smyth, Leif Eriksen, Mike Gibbons: Danish Dynamite (2014)
Rob Smyth og Scott Murray: And Gazza Misses the Final (2014)
Diego Maradona (2019)
Steffen (2020)
Alfred Fidjestøl: Mine kamper (2020)
Nils Henrik Smith: 11 meter (2020)
Nils Henrik Smith: Entusiasme og raseri (2021)
Fever Pitch! The Rise of the Premier League, sesong 1 (2021)
Alt for Norge (2021)
FIFA Uncovered (2022)
Fever Pitch! The Rise of the Premier League, sesong 2 (2023)

Og litt Arsenal på kulturguffebloggen
The Gooner (1987-)
Nick Hornby: Fever Pitch (1992)
Fynn og Whitcher: Arsènal (2009)
Peter Storey: True Storey (2010)
Andrew Mangan (red.): So Paddy Got Up (2011)
Philippe Auclair: Thierry Henry. Lonely at the Top (2012)
Dennis Bergkamp: Stillness and Speed (2013)
Patrick Barclay: The Life and Times of Herbert Chapman (2014)
Mangan og Allen: Together (2014)
Fynn og Whitcher: Arsène and Arsenal (2014)
Amy Lawrence: Invincible (2014)
Tony Adams: Sober (2017)
Alan Smith: Heads Up (2018)
Amy Lawrence: 89 (2019)
Arsène Wenger: My life in Red and White (2020)
Arsène Wenger. Invincible (2021)