Arnhild Skre: Hulda Garborg. Nasjonal strateg (2011)

Hulda vert altfor omtala som "kona til". Ho var viktig på mange område - teater, kosthald, bunad, folkedans, aviser og bøker, og som støtte for han ho var gift med. Denne biografien er meir omfangsrik enn dei mange biografiane som er skrivne om mannen hennar, og det er prisverdig. Det kan verta litt vel detaljert av og til, medan det mot slutten av boka kan verta for lite detaljert. Det siste kapitlet handlar om dei ti åra ho levde som enkje, og her går åra fort forbi.

Skre får på ein elegant måte fram korleis Hulda gradvis vart ei eiga kvinne. I ungdommen er ho dotter til mora (og faren, sjølv om han relativt fort forsvann ut av livet hennar), og seinare er ho kona til mannen sin. Det heile vert fortalt gjennom skrivinga hans, og ho følgjer han dit han vil - til Kolbotn, til Tyskland, til hit og dit. Men gradvis skapar ho sitt eige rom, og vert etter kvart viktig i seg sjølv. Dei to har slettes ikkje noko vanleg samliv, men ho er den eine han har tolmod med, og ho er ein av dei få som er viktig i livet hans over mange tiår. Sjølv om han av og til fekk nok - ein gong sende han ho eit brev der han klaga over at son deira ikkje var norsk nok, der han vaks opp utanfor Oslo.

Skre skriv godt. Boka er lett å lesa, og sjølv om det altså er ei tjukk bok går det greitt å koma gjennom. Skre bruker enormt med kjelder - brev, aviser, både dei publiserte og upubliserte delane av dagboka hennar, osb.

Guffen tilrår.

Meir Garborg på kulturguffebloggen
Garborg, Hovden og Koht: Ivar Aasen. Granskaren, maalreisaren, diktaren (1913
Olav Hoprekstad m.fl. (red.): Arne Garborg 70 aar (1921)
Johs A. Dale: Hulda Garborg (1961)
Hulda Garborg: Dagbok 1903-1914 (1962)
Tor Obrestad: Om Fred og nihil (1994)
Alfred Fidjestøl: Trass alt. Det Norske Teatret 1913-2013 (2013)
Alfred Fidjestøl: Askerkretsen (2014)
Haugtussa (Voss kulturhus, 8.5.2015)
Jan Inge Sørbø: Arne Garborg. Frå bleike myr til alveland (2015)
Jan Inge Sørbø: Fire store (2022)