Jørgen Norheim: Adjutanten (2008)

Slik er det av og til - eg sette den nyaste romanen til Norheim inn i bokhylla, og fann ut at eg hadde lyst til å lesa denne om att. Det er den nest nyaste romanen til Norheim, og kom ut for åtte år sidan.

Me er i 1967, stort sett på ei lita hylle høgt over Sognefjorden. Her bur ein over nitti år gamal tyskar, som fyrste gong kom til Noreg saman med keisar Wilhelm. Han var aktiv under den fyrste verdskrigen, men slo følgje med keisaren til eksil i Nederland, og flytta til Noreg om lag då andre verdskrigen tok til. Han får ofte besøk av grunneigaren, som veit litt og gradvis får vita meir om kva tyskaren dreiv med då han var yrkesaktiv. Han stiller mange spørsmål tyskaren helst ikkje vil svara på - kvifor handla han slik han gjorde? Korleis kunne han vera med på det det tyske militæret gjorde under fyrste verdskrigen? Korleis kunne han vera så lojal mot den tyske keisaren, og mot det tyske forsvaret?

Boka gjev ikkje noko endeleg svar på desse spørsmåla, men det gjer ingenting. Han forsvarar seg med at han gjorde plikta si, han gjorde det fedrelandet (og foreldra) venta av han, men det verkar som om han sjølv ser at dette er tynne svar. Har ikkje han, som alle andre, ei eiga fri vilje?

Norheim skriv som vanleg godt. Av og til vert han litt for mykje historikar, men berre av og til. Og det slår meg under denne lesinga at også her skal hovudpersonen innom ein vaktmeister i Hansteens gate i Oslo. Er ikkje dette noko som skjer i alle bøkene til Norheim?

Guffen tilrår.

Meir Norheim på kulturguffebloggen
Liten svein i bærskog ut (1994)
Mars (1998)
Ingen er så trygg i fare (2002)
Aldri redd for mørkets makt (2016)