7. januar 2017

Tarjei Vesaas: 21 år (1953)

"21 år " er ei av novellene i samlinga Leiret og hjulet, som Tarjei Vesaas gav ut i 1936. Han omarbeidde novella til eit skodespel i 1953, og novella vart òg filmatisert av René Bjerke i 1990 (med Aasmund Nordstoga i ei sentral rolle),

Me viste filmen i den høgt interne filmklubben i Aasen-tunet, og i introduksjonen min refererte eg ei replikkveksling far min hadde frå skodespelet: - Du Hild? - Ja? - Det var ikkje noko. Han hugsa litt feil, det korrekte er - Kva er det? - Kva slag? - Nei ikkje noko.

Uansett - dette viser noko av det Vesaas var suveren på. Det viktigaste vart ikkje sagt med ord, og i alle fall ikkje når han skriv om unge, og korleis det er når dei vert kjende med det rare. I 21 år er me på ein gard, der den unge jenta Hild arbeider nokre dagar med kornskurd. Begge dei to gutane på garden, den framfusne Olav og den litt meir forsiktige Knut, vil verta betre kjende med henne. Olav snakkar i store ord; Knut snakkar meir i gåter. Han fyller 21 år den andre dagen ho er der, og det er han som går av med sigeren.

Novella er langt betre enn skodespelet. Som skodespel vert det litt lett, det er heller opplagt kva som skal skje, og både foreldra og ungdommane er ganske enkle å forstå. Det er likevel fint å lesa dette, her er mange fine replikkar.

Guffen tilrår.

Meir Vesaas på kulturguffebloggen
Tarjei Vesaas: Menneskebonn (1923)
Tarjei Vesaas: Sendemann Huskuld (1924)
Tarjei Vesaas: Guds bustader - (1925)
Tarjei Vesaas: Grindegard (1925)
Tarjei Vesaas: Grinde-kveld (1926)
Tarjei Vesaas: Dei svarte hestane (1928)
Tarjei Vesaas: Klokka i haugen (1929)
Tarjei Vesaas: Fars reise (1930)
Tarjei Vesaas: Sigrid Stallbrokk (1931)
Tarjei Vesaas: Dei ukjende mennene (1932)
Tarjei Vesaas: Sandeltreet (1933)
Tarjei Vesaas: Ultimatum (1934)
Tarjei Vesaas: Det store spelet (1934)
Tarjei Vesaas: Kvinnor ropar heim (1935)
Tarjei Vesaas: Leiret og hjulet (1936)
Tarjei Vesaas: Hjarta høyrer sine heimlandstonar (1938)
Tarjei Vesaas: Kimen (1940)
Tarjei Vesaas: Huset i mørkret (1945)
Tarjei Vesaas: Bleikeplassen (1946)
Ragnvald Skrede: Tarjei Vesaas (1947)
Tarjei Vesaas: Morgonvinden (1947)
Tarjei Vesaas: Tårnet (1948)
Tarjei Vesaas: Signalet (1950)
Halldis Moren Vesaas: Sven Moren og heimen hans (1951)
Tarjei Vesaas: Vindane (1952)
Tarjei Vesaas: Avskil med treet (1953)
Tarjei Vesaas: Vårnatt (1954)
Tarjei Vesaas: Fuglane (1957)
Tarjei Vesaas: Ein vakker dag (1959)
Tarjei Vesaas: Brannen (1961)
Tarjei Vesaas: Is-slottet (1963)
Tarjei Vesaas: Bruene (1966)
Halldis Moren Vesaas: Sett og levd (1967)
Tarjei Vesaas: Båten om kvelden (1968)

Fuglane (film, 1968)
Kenneth Chapman: Hovedlinjer i Tarjei Vesaas' diktning (1969)
Halldis Moren Vesaas: I Midtbøs bakkar (1974)
Halldis Moren Vesaas: Båten om dagen (1976)
Olav Vesaas: Tarjei Vesaas om seg sjølv (1985)
Is-slottet (film, 1987)

Olav Vesaas: Rolf Jacobsen - en stifinner i hverdagen (1994)
Olav Vesaas: Løynde land. Ei bok om Tarjei Vesaas (1995)
Ole Karlsen (red.): Klarøygd, med rolege drag (1996)
Over open avgrunn (film, 1997)
Olav Vesaas (red): Tarjei i tale (1997)
Olav Vesaas: A.O. Vinje. Ein tankens hærmann (2001)
Olav Vesaas: Å vera i livet. Ei bok om Halldis Moren Vesaas (2007)

Kimen (Det Norske Teatret, Oslo, 20.1.2018)
Fuglane (Riksteateret, Sogndal kulturhus, 21.3.2019)
Arne Vinje: Store spel. Soga om Vesås i verda (2020)
Fuglane (Det Norske Teatret, Oslo, 26.2.2022)

Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar