Sjur Bygd: Holmgang (1917)

I storverket Nynorsk litteraturhistorie skriv Jan Inge Sørbø svært varmt om Sjur Bygd. Bygd var frå Myrkdalen, og er vel ein forfattar eg har tenkt at eg burde ha lese noko av. Dette er den tredje boka han gav ut, og den fyrste i ein trilogi.

Er det like bra som Sørbø hevdar? Nja. Det er mykje som er bra her. Bygd fortel ikkje meir enn han må, der han går frå scene til scene. Det er bra med spenning og konfliktar mellom karakterane hans, og han skriv svært godt. Der er òg noko å trekkja for - mange av dei han skriv om vert ikkje presenterte godt nok, sjølv om dei dukkar opp gjennom heile boka. Alle replikkar er skrive på dialekt, og det lettar heller ikkje lesinga - ikkje eingong for meg, som er omtrent herfrå.

Boka handlar om korleis folket i Dimdalen reiser seg mot det som kan minna om ein overklasse. Boka opnar med at den mektige Kambe, som i praksis har styrt heile dalen, og det endåtil med hard hand, døyr. Det må tilsetjast ny banksjef, og ein av dei lokale stiller som motkandidat til Kambe junior. Den lokale vinn, men det fører diverre ikkje noko godt med seg: Det går gale med banken, rekneskapen stemmer ikkje, garantistane har ikkje råd til å dekkja tapet. Så det går galne vegen, heilt til det viser seg at Kambe junior er annleis enn faren.

Guffen tilrår.

Meir Bygd på kulturguffebloggen
Valplassen (1921)