Nille: Gamle Vangen (1942)

Nille er Nils Hjørnevik; Gamle Vangen er gamle Vossavangen. Kort fagleg opningsavsnitt: Vangen var bygdesenter frå gamalt av. Frå midten av 1800-talet vaks senteret, og etter at Vossebanen, jernbanen mellom Voss og nabobyen i vest, vart opna i 1883, vaks Vangen fort. 

I april 1940 vart Vangen bomba av tyske krigsfly. Svært mange gamle og verdfulle bygningar brann opp under bombedagane, slik at ein nesten rykte tilbake til start: I juni 1940 vart det lyst ut tevling for ny reguleringsplan, og i dag går gatene på Vangen heilt annleis enn dei gjorde før krigen.

Då Nille skreiv denne boka, i 1942, var ikkje Vangen oppattbygd. Det er ikkje så nøye, han fortel om dei siste tjuefem åra før bombinga. To kameratar, Nils og Ola, går gjennom alle gatene som var, og fortel om både hus og folk. Det er nok ei bok som er mest interessant for oss heimfødingar, men for oss er dette ei lita perle. Nille vekslar mellom harde fakta og halvgode, lettare historier. 

Boka opnar, passande/upassande nok, med ei skildring av kor stas det var når brannklokkene kima, og korleis alle sprang for å sjå huset som brann. Deretter går dei gjennom Vangen, frå vest til aust, og det er stas å vera med på den vandringa.

Guffen tilrår.