Ragnar Hovland: Stille natt (2011)

Eg-personen i denne boka er ein forfattar som slit litt med skrivinga. Nokre av dei han snakkar med pøser på med anekdotar dei reknar med at han kjem til å bruka i den neste boka si, utan at han viser noko større interesse for akkurat det. Tidleg i boka står det: "Eigentleg er eg vel inne i ein slik periode no. Ideane kjem ikkje så lett som før, og av og til lurer eg på om eg har brukt opp - ja, tværa ut - det nokså avgrensa stoffet eg ein gong hadde. Også den, litt anstrengde, vil vonde tunger hevde, humoren eg ein gong var kjend for, ja, som rett og slette var varemerket mitt, er nærmast blitt borte."

Det er litt der eg er med bøkene til Hovland. Det var langt meir å le høgt av i dei tidlege bøkene hans, og alvoret har vorte meir tydeleg i dei siste bøkene hans. Boka opnar med to sitat, eitt av Elias Blix, og eitt av Lewis Carroll, og det er ofte innanfor desse emna - kristendom og norskdom, og humor - at Hovland held seg. Eg har altså hatt ei kjensle av at humoren har vore mindre dominerande i dei siste bøkene hans, men det kan henda at eg tek feil. I denne boka er det i alle fall nok å le av.

Eg-personen slit altså litt med å få skrive noko. I staden bruker han tida på å drikka, å anten vitja damer eller å tenkja på dei, og på å ha litt kontakt med delar av familien sin. Han er den nest eldste av i alt fem brør. Dei to yngste veit han ingenting om, men den eldste og nummer tre har han litt kontakt med, dei bur alle i Oslo. Han eldste er djupt asosial, og sit stort sett og ser på fjernsyn. Nummer tre er advokat, med familie og greier. Det er som regel noko reising i bøkene til Hovland, og eg-personen reiser to gonger til Vestlandet, ein gong for å vitja foreldra (og nokre damer), og ein gong for å ta med seg eldstebror sin på hyttetur, og for å vitja foreldra.

Det er det som er av handling. Eg-personen kikar ofte tilbake i eige liv, og kjem med gode historier frå fortida si, men boka handlar altså om ein periode då han ikkje fekk skrive mykje. Som portrett av ein lite produktiv forfattar er det ei grei bok, det som hevar boka opp er humoren. Det sprudlar igjen av språket til Hovland, her er ei rekkje glimrande setningar. Dialogane hans er som alltid svært gode, og det er altså nok å le av, men samstundes ligg det mykje alvor i botnen.

Eg-personen møter altså gamle kjende overalt. Han tenkjer òg tilbake på mange av dei han har møtt, og det slo meg at boka verkar som ein avskjedsroman, der eg-personen nyttar det siste høvet til å ta farvel med mange av dei han har kjend. Eg-personen har mange likskapstrekk med Hovland, men eg vonar ikkje at boka skal lesast altfor sjølvbiografisk. Eg koste meg med denne boka, og vil gjerne ha fleire nye bøker av Hovland.

Guffen tilrår.

Meir Hovland på kulturguffebloggen
Alltid fleire dagar (1979)
Vegen smal og porten trong (1981)
Sveve over vatna (1982)
Under snøen (1983)
Bussen til Peking (1984)
Professor Moreaus løyndom (1985)
Utanfor sesongen (1988)
Sjølvmord i skilpaddekafeen (1989)
Mercedes (1989)
Love Me Tender (1989)
Konspirasjonar (1990)
Paradis (1991)
Gjest Bårdsen døyr åleine ved Nilens breidd (1991)
Helleve, Hovland, Kaldestad: Langs kvar ein veg (1992)
Over Bali og Hawaii (1992)
Eline og Julie tar ferja (1994)
Helleve, Hovland, Kaldestad: Vegen til Navan (1995)
Dr. Munks testamente (1996)
Helleve, Hovland, Kaldestad: Waterloo (1997)
Halve sanninga (1997)
Åleine i Alpane (1999)
Psst! Kubanske notat (2000)
Ei vinterreise (2001)
Norske gleder (2002)
1964 (2006)
Fredlaus (2006)
Dr. Munks popleksikon (2008)
Kunsten å komme heim (2011)
Helleve, Hovland, Kaldestad: Hadde eg berre ei elv så lang skulle føtene fly (2011)
Ragnar Hovland - 60 år i svevet (Bergen, 22.3.12)
Folgerø/Tokvam: Ler dei no, så har eg vunne. Eit møte med Ragnar Hovland (2012)
Frå Ragnar til alle (2013)
Om noko skulle skje (2016)
Litt betyr det no likevel (2019)