Johan Harstad: Hässelby (2007)

Eg har sansen for bøkene til Johan Harstad, men denne boka var kanskje like forvirrande som god. Romanen kan minna litt om Buzz Aldrin, også her er hovudpersonen ein ung mann som reiser frå sin eigen kvardag. Her hamnar han rett nok i eit heilt anna utland - der hovudpersonen i Buzz Aldrin reiser til den færøyske landsbygda, reiser hovudpersonen her til storbyar verda over. Han er innom i Hong Kong, han bur ei stund i Paris, og etter eit langt mellomspel i heimbyen Hässelby reiser han til München.

Vendepunktet i livet til eg-personen, Albert Åberg, kjem då far hans døyr. Dei to har budd i lag, i eit liv og ein leilegheit Albert ikkje er spesielt nøgd med, og han kjenner seg letta då han får melding om at faren er påkøyrd i Sveavägen. Frå no av skjer det ei rekkje merkelege ting. Han ser folk som følgjer etter han, og han oppdagar at nokon har vore inne i leilegheita hans. Han vil snakka med bestevenen sin, som bur i same blokka, men der oppdagar han at heile leilegheita over natta er tæmt for absolutt alt. Han mistenkjer ein kar som òg bur i same blokka, men då han lurer seg inn der, stemmer absolutt ingenting - leilegheita har ei form som bryt med forma på huset, og innanfor ei låst dør høyrer han folk snakka på ei rekkje ulike talemål.

Ingen trur på det han seier, og han vert innlagt på sjukehus. Han flyktar til Arlanda, og flyg til München. Der møter han tilfeldigvis gamlekjærasten, som no er gift og har to ungar. Dei reiser til familiehytta hennar i Normandie, der han møter igjen ein mann som har følgt etter han gjennom heile boka. Mannen tek han med attende til Hässelby, og frå no av omtalar Åberg han som demonen. Åberg skjønar at dette er siste verset, men han utfordrar demonen til ein enkel balleik. Han tapar, og det var det.

Den vaksne Albert Åberg er ein person som fleire gonger får sjansen til å løysa problem, til å ordna opp i vanskelege spørsmål, men som sviktar kvar gong. Han er feig, han tek heile tida den enklaste vegen ut. Tilhøvet til faren er eit døme på dette, han ser at faren har behov for meir kontakt, men han kvir seg for å sleppa han lengre innpå seg. Tilhøvet mellom far og son, eller mellom foreldre og ungar, går igjen gjennom heile boka. Den yngre generasjonen møter eit samfunn i forfall, alt har rakna. Det svenske systemet har gått i oppløysing, idealet om folkhemmet, der alle skal med, er ikkje lenger dominerande. Det er i staden erstatta av eit kaldt samfunn, der folk ikkje har så mykje kontakt.

Harstad skriv som vanleg knakande godt, og gode setningar og god og uventa handling gjer dette til ei bok det går fort å lesa. Likevel, ei slik forteljing der det skjer ei rekkje utrulege og umiddelbart uforklarlege ting, føreset at alt vert forklara på ein truverdig måte mot slutten. Slik er det ikkje her, i alle fall ikkje for meg.

Guffen er lunken.

Meir Harstad på kulturguffebloggen
Herfra blir du bare eldre (2001)
Ambulanse (2002)
Buzz Aldrin, hvor ble det av deg i alt mylderet? (2005)
Bsider (2008)
Darlah (2009)
Osv. (2010)
Buzz Aldrin, hvor ble det av deg i alt mylderet (fjernsynsserie, 2011)
Motorpsycho. Blissard (2012)
Manifest for folk flest (2013)
Max, Mischa og Tetoffensiven (2015)
Ferskenen (2018)