Bergsveinn Birgisson: Svar på brev frå Helga (2010)

Ein gamal bonde på Island ser tilbake på livet sitt, i form av eit brev han skriv til Helga, ei kvinne han hadde eit kort forhold til for mange, mange år sidan. Han fortel det heile som om ho ikkje veit kva som skjedde, han fortel om korleis dei to, sjølv om begge var gifte på kvar sin kant, fann kvarandre og gjekk frå kvarandre, korleis ho flytta inn til Reykjavik medan han sat att på garden, og tenkte på ho kvar einaste dag som gjekk.

Han er djupt forankra i det islandske. Han refererer til sogelitteraturen, han er innom folketrua, og er skeptisk til alt moderniteten har ført med seg. Det var ei av grunngjevingane han brukte då han ikkje ville flytta med ho til byen; der vert all fantasi og skaparevne drepen, der vert ikkje lenger islendingar islendingar. Dei to fekk ei dotter, og det må ha gjort vondt for han å sjå at gjorde noko så forkasteleg som å få seg jobb som hallodame i fjernsynet. Nokre år tidlegare hadde ho vitja han og mellom anna fortalt kor rock'n'roll livet i Reykjavik var; måten han seinare kvittar seg med fjernsynet sitt på er klassisk rock'n'roll.

Det er mykje klaging i brevet. Han angrar på at han lot Helga gå, men mest klagar han over korleis samfunnet har endra seg. Han er djupt rotfesta i bondesamfunnet. Å svika kona si er heilt greitt; å sei frå seg garden som har vore lenge i ætta er heilt utenkjeleg. Han bruker òg metaforar frå jordbruket når han i brevet skildrar Helga: Når han skal skildra kor fint det var å sjå ho naken i sola, er det einaste han kan jamføra det med den gongen han fekk ein flunkande ny Farmall-traktor. Ein annan stad fortel han at han har kokt seg suppe på eit torskehovud, og det smaka så godt! Tranen rann nedover haka hans, og kva tenkjer han i ei slik stund? At kyssa hennar var endå meir søte og fulle av lyst enn dette.

Boka er framifrå omsett av Johannes Gjerdåker.

Guffen tilrår.

Meir Birgisson på kulturguffebloggen
Soga om vêret (2003)