The Tree of Life (2011)

Fy fasan. Ein aldeles nydeleg film. Då filmen var over sat eg der berre - ikkje av di eg skulle sjå rulletekstane, men av di eg var heilt sett ut. Den kjensla sat i minst heile vegen attende til hotellet.

Terrence Malick lagar ikkje så mange filmar, men dei han lagar er verdt å sjå. Ingen av dei andre har likevel vore så stilreine og elegante som denne. Ingen av dei andre har heller ikkje vore så surrealistiske som denne, eller fortalt historia på ein så lite kronologisk måte.

Det er ein far-son-film, på to ulike plan. Brad Pitt er ein streng, av og til tyrannisk far, i ein familie i Texas i 1960-åra, omtrent. Den eldste sonen, som i den lengste delen av filmen er rundt tolv år, går ikkje overeins med Pitt, mest av di han treng ein heilt annan farstype enn ein som krev total disiplin, og som gjerne vil læra sønene å boksa. Sonen gjer opprør, han gjer litt hærverk og mishandlar dyr saman med andre gutar. Også dei to brørne hans er prega av den strenge faren, huset deira er berre ein retteleg heim den gongen faren reiser jorda rundt i eit mislukka forsøk på å selja ein av patentane sine.

Samstundes handlar det om forholdet mellom menneske og guden deira. Her er ei rekkje voice-overs der mora snakkar til guden sin. Her er òg nokre lange sekvensar frå skapinga av jorda, og om livet på jorda i retteleg gamle dagar, mellom anna ei scene med nokre dinosaurar. På slutten av filmen er alt harmoni, der er alle igjen gode vener, der dei går rundt på ei strand. Dette kan godt vera meint som eit himmelsk liv, eit liv ved slutten av verda.

Det er ei sterk historie, men det som gjer sterkast inntrykk er det visuelle. Det er ein fryd å sjå filmen. Bileta er finfine. Filmen vekslar mellom notid og fortid, det kjem gjerne noko som kan vera drøymesekvensar. Heile tida er kameraet i rørsle, det bevegar seg sakte, og er med på å skapa ei kjensle av at noko skummelt lurer på deg, eller at noko skummelt snart dukkar opp. Og det er musikk heile tida, mykje klassisk musikk, og denne er så til dei grader med å byggja opp under stemninga og spenninga. Eg storkoste meg altså, eg har nesten lyst til å sjå filmen igjen med ein gong.

Guffen tilrår.

Meir Malick på kulturguffebloggen
Badlands (1973)
Thin Red Line (1998)
The Hidden Life (2019)