Nils Rune Langeland: Noreg (2008)

Hm. Endå ein Dag og Tid-serie som er samla i bokform. Eg var ikkje altfor imponert over desse essaya då dei stod i avisa, men fleire har rosa dei, så eg tenkte det kunne vera bryet verdt.

Langeland vitjar ei rekkje stader i Noreg, og skriv om stadene og folka han møter. Nokre av dei er viktige, andre er tilfeldige personar han treffer på. Han reiser fyrst og fremst rundt for å forstå heilskapen, for å forstå det norske samfunnet. I kvart av essaya er han innom viktige tema, og i løpet av boka er han innom emne som politikk, religion, pengar, verdiar, sosialdemokratiet, forbruk, 17. mai, språk, aust/vest, sentrum/periferi, innvandring, og sikkert endå meir. Svært ofte jamfører han med korleis ting er eller korleis ting vert gjort i Oslo.

Han er til dømes med på landsmøtet til Arbeidarpartiet. Martin Kolberg står på talarstolen, og snakkar om at alle skal med. For Langeland er dette litt rart, han kjenner det som om han står utanfor den innbilte fellesskapen som vert presentert der. Slik er det andre stader, i Hallingdal vert han teken med på køyretur til eitt av dei nye hyttefelta, i ein annan artikkel vert han med på ein grillfest på Bygdøy, og det er heile tida tydeleg at dette er noko dei andre driv med. Langeland kjenner seg ikkje heilt heime i desse fellesskapa, og det er tydeleg at han slit med å sjå det som verkeleg sameinar det norske folket.

Han er kunnskapsrik, og har eit godt og variert språk. Han vert av og til litt for flink, fleire gonger fortel han om samtalar med mannen i gata, der han fyrst kjem med ei eiga utsegn, før han fortel at personen han snakkar med ikkje skjønar kva han seier. Han snakkar òg med og om meir kjende personar, og nokre av dei han snakkar om har vorte langt meir kjende i ettertid. Han som køyrer Langeland rundt til hyttefelt i Hallingdal er "journalisten og hallingpatrioten Stein Bjella". Og i Stavanger snakkar han med Trond Birkedal, som på spørsmål om kva han ser som dei viktigaste sakene svarar "oppvekst og omsorg". Au.

Her er mykje bra, men likevel: Det vert noko som manglar. Det vert noko halvferdig over det heile, eg kunne tenkt meg noko som engasjerte meg meir. Kanskje det vert for alvorleg, tekstane er heilt frie for humor, slik at Langeland ikkje framstår som ein ein kunne tenkt seg å faktisk vore på reise med. Og kanskje det rett og slett burde vore nokre oppsummerande ord til slutt.

Guffen er lunken.

Meir Dag og Tid på kulturguffebloggen
Agnes Ravatn: Stillstand (2009)
Morten A. Strøksnes: Rett vest (2009)
Asbjørn Aarnes: Troll i ord (2009)
Agnes Ravatn: Folkelesnad (2011)
Erling Lægreid: Nærgåande skisser (2011)
Erling Lægreid: Fleire nærgåande skisser (2012)
Morten A. Strøksnes: Tequiladagbøkene gjennom Sierra Madre (2012)
Agnes Ravatn: Operasjon sjølvdisiplin (2014)
Agnes Ravatn: Verda er ein skandale (2017)