Kjetil Raknes: Hvit makt (2024)

Boka har undertittelen "USAs rasistiske historie". Raknes skriv ikkje om all den amerikanske rasismen, han konsentrerer seg om korleis dei svarte har vorte handsama. Han går gjennom heile historia til USA, der han let ein farga person vera gjennomgangsperson i kvart kapittel. Det er langt frå å vera den lystigaste boka eg har lese, og eg er slettes ikkje like optimistisk som Raknes er.

Til liks med Raknes ligg eg litt ute på den politiske venstrevingen. Til liks med Raknes har eg vore mykje i USA, og det er mykje ved det landet eg likar. Raknes har sikkert vore der meir enn meg, og han har i alle fall brukt tida annleis. Han har studert der, og han har sett seg langt grundigare inn i historia. 

Ein grunntanke i boka er at USA er grunnleggjande rasistisk. Av og til kjem det lyspunkt, som då sørstatane tapte borgarkrigen, eller då Lyndon B. Johnson fekk vedteke The Civil Rights Act i 1964, ei lov som gjorde det forbode å diskriminera basert på rase eller religion eller kjønn. Han visste at dette ville føra til at han miste støtten frå sørstatane, men likevel. Raknes kallar dette "en av de mest heroiske handlingene" ein amerikansk president har gjort. 

Etter kvart slikt lyspunkt kjem det ein motreaksjon, altså ein ny periode der rasismen får friare spelerom. Det som gjer Raknes (litt) optimistisk er at ein gradvis er på veg mot det demokratiet ein finn i den amerikanske sjølvstendeerklæringa, der det står at all men are created equal. Så veit eg ikkje korleis Raknes tenkjer i dag. Boka vart skriven før Trump vann valet i 2024, og det er ikkje akkurat ein gullalder USA er på veg inn i.

Guffen tilrår.