Charles W. Chesnutt: The Conjure Woman (1899)

På engelsk mellomfag hadde me to ulike litteraturkurs. Det eine handla om Flannery O'Connor, og var svært bra (trass i at førelesaren ikkje var all verda). Det andre handla om amerikanske romanar frå åra mellom borgarkrigen og fyrste verdskrigen, og var litt mindre bra (trass i at førelesaren var svært bra). Denne boka var ei av dei me las på det kurset. Eg las ho om att no, og ho er langt betre enn det eg trudde.

Eit ektepar flyttar sørover til North Carolina. Dei kjøper ein plantasje, og sjølv om dei ikkje veit mykje om å driva jorda, prøver dei seg fram. Mannen er optimistisk og vil få det til; kona går fort lei. Romanen har sju kapittel, og dei er alle bygd opp på same måte: Etter nokre innleiande sider eller avsnitt dukkar ein tidlegare slave, Uncle Julius, opp. Mannen frå nord spør om råd, og får ei lang forteljing i retur. Denne forteljinga handlar som regel om nokre mindre konfliktar mellom slavane, der problemet vert løyst ved å snakka med ein trollmann eller ei trollkvinne, som kokar saman eit brygg eller tryllar folk om til dyr eller plantar. Mannen frå nord skjønar at dette er eventyr; kona hans vert riven med av historiene. Sjølv om ho òg nok ser at det berre er tull, vert som regel resultatet slik Julius vil: Endringane mannen frå nord foreslår vert lagt til sides. Det tener Julius på, på ulike måtar.

Dei sju eventyra er jamt over gode. Dei spelar alle på at slavane var overtruiske, og på at dei var rimeleg lettlurte. Det poenget hadde vore verre å leva med viss forfattaren hadde vore kvit, men det var han jo ikkje. Og kopla saman med rammehistoriene vert jo biletet eit heilt anna - det er Julius som lurer den kvite mannen frå nord.

Guffen tilrår.